23.09.2008 11:12
«Коми муын» гижлiм нин, мый сентябрын Йошкар-Олаын вöлi финн-йöгра гижысьяслöн конгресс. Талунъя литература йылысь мöвпъясöн сэнi юксисны Комиысь, Марий Элысь, Карелияысь, Венгрияысь, Эстонияысь, Финляндияысь прозаикъяс да поэтъяс.
Конгресс кежлас Йошкар-Олаын лэдзöмаöсь öнiя финн-йöгра гижысьяслысь «Кугезе Тумо» («Дуб предков») небöг. Тайö сборникас — Коми Республикаса, Марий Элса, Удмуртияса, Эстонияса, Финляндияса, Венгрияса гижысьяслöн висьтъяс да кывбуръяс.
Оз на уналаын тöдны Марий Элса гижысь Юрий Соловьёвöс. А мортыслöн енбиыс эм. Oнiя тöждмогъяс йылысь гижигöн подуласьö кольöм кадся лоöмторъяс вылас, зiльö петкöдлыны, мый öнiя да кольöм кад костас йитöдъяссö оз позь орöдны. И кöсъян кö воськовтны водзö, видзöдлы тшöтш мышкад, эскöдö Юрий Соловьев.
СССР важöн нин киссис. Эстъяслöн му вылын чужöмаöсь ыджыд киподтуя енбиа выль том гижысьяс. Водзтi кö ми ёнджыка тöдлiм эстонечьясöс, кыдзи бур прозаикъясöс, то и поэзияын вöчöмаöсь тöдчана воськов водзö. Поэзия радейтысьяслы, дерт жö, сьöлöм вылас воасны Свен Кивисилдниклöн кывбуръясыс. Мый йылысь сiйö гижö? Радейтчöм, пöсь муслун, öнiя том йöзлöн тöжд-майшасьöм йылысь. Сборникас эмöсь Эстонияса тайö том гижысьыслöн и сiдз шусяна философскöй кывбуръяс. Мыйла олам, кодлы колам? Тайö мöвпыс майшöдлö быдöнöс — томöс и пöрысьöс. Эст му вылын чужлöм поэт висьталö, мый быд морт ас ногыс шуда, сöмын öтияс тайö шудсö аддзöны, а мукöдыс нэмсö корсьöны.
«Кугезе Тумо» сборникын эмöсь и коми гижысьяслöн висьтъяс да кывбуръяс.
Уна во нин сöдз, мича кывйöн гижö кывбуръяс Удораысь петлöм Нина Обрезкова. Сылöн зэв аслыспöлöс сямыс. Вöрзьöдöны сьöлöмтö кывбуръясыс, зэвтлöны да личöдöны ловтö.
И Анжелика Елфимовалысь выль кывбуръяссö окотапырысь виччысьö лыддьысьысь. Сiйö оз сьöктöд кывбуръяссö «сьöкыд» рифмаöн, гижö кокниа да гöгöрвоана.
Йошкар-Олаын петöм сборникысь позьö лыддьыны и Комиысь том гижысь Алексей Полугрудовлысь «Вöт» висьт. Том прозаик аллегорияяс, символъяс отсöгöн петкöдлö талунъя олöмыслысь рöмсö. Сылöн видзöдлас серти олöмыдлöн абу сöмын кык рöм—еджыд да сьöд. Колö аддзыны и мукöдсö. Гашкö, сэки ми ставöн, Му вылын олысьяс, öта-мöдöс кутам пыддиджык пуктыны...
«Кугезе Тумо» небöгсö йöзöдöмаöсь мари кыв вылын. Но литература радейтысьяслы, чайта да, тайö оз ло ыджыд падмöгöн. Од финн-йöгра войтырлöн, а сiдзжö и гижысьяслöн вужйыс öтувъя.
Газета "Коми му" (Республика Коми) от 23 сентября 2008 года
